John Wallis, by Sir Godfrey Kneller, źródło: wikipedia.org
Czy można zrozumieć nieskończoność i uczynić ją narzędziem matematyki? John Wallis – genialny angielski matematyk i kryptolog – był pierwszym, który spróbował ujarzmić to trudne pojęcie, tworząc podwaliny pod rachunek różniczkowy i całkowy. W audycji „O matematyce i matematykach” profesor Czesław Bagiński odkrywa przed słuchaczami postać człowieka, którego idee stały się fundamentem nowoczesnej analizy matematycznej.
John Wallis urodził się w 1616 roku i choć nie kształcił się w dziedzinie matematyki, dzięki nieprzeciętnemu umysłowi zdobył sławę jako jeden z największych uczonych swojej epoki. Był pionierem badań nad nieskończonością i pierwszym, który wprowadził symbol ∞, używany do dziś. Jego dzieło „Arithmetica Infinitorum”, wydane w 1655 roku, zainspirowało późniejsze odkrycia Newtona.
– Newton przyznawał, że zainteresował się sumowaniem nieskończonym właśnie dzięki pracom Wallisa – podkreśla profesor Bagiński.
Jednak Wallis był nie tylko matematykiem, ale także mistrzem kryptografii. W trakcie angielskiej wojny domowej stał się kluczowym kryptoanalitykiem parlamentu, łamiąc rojalistyczne szyfry w zaledwie kilka godzin.
– Był człowiekiem, który wyprzedzał swoją epokę – zarówno w matematyce, jak i w umiejętności dostrzegania wzorców w pozornie losowych ciągach znaków – zauważa profesor.
Wallis miał również ogromny wpływ na powstanie Royal Society – jednego z pierwszych towarzystw naukowych na świecie. Jego badania nad nieskończenie małymi wielkościami położyły fundamenty pod analizę matematyczną, bez której nie sposób wyobrazić sobie współczesnej nauki.
– Bez nieskończenie małych Wallisa rachunek różniczkowy i całkowy Newtona i Leibniza byłby nie do pomyślenia – podkreśla profesor Bagiński. (AJ)
Posłuchaj audycji „Arithmetica Infinitorum” z cyklu „O matematyce i matematykach”.
Czytaj także:
Girolamo Cardano: hazardzista, astrolog czy geniusz matematyki? Opowiada dr hab. Czesław Bagiński
Leonhard Euler: geniusz matematyki i mistrz wszechstronności. Opowiada dr hab. Czesław Bagiński
