Alfred Tarski – wybitny logik i matematyk, sfotografowany w Berkeley przez George’a M. Bergmana. Zdjęcie pochodzi z Oberwolfach Photo Collection.
W najnowszej audycji „O matematyce i matematykach” profesora Czesława Bagińskiego poznajemy drugą część historii Alfreda Tarskiego – jednego z najwybitniejszych logików XX wieku, którego idee zmieniły oblicze matematyki, filozofii i nauk formalnych.
W 1929 roku Tarski ubiegał się o stanowisko profesora logiki we Lwowie, jednak katedrę objął starszy i silniej osadzony w środowisku Leon Chwistek. Choć Tarski przeszedł wcześniej na katolicyzm z powodów praktycznych, całe życie podkreślał swoją polskość – a w jego domu nawet na emigracji mówiło się wyłącznie po polsku.
Posłuchaj audycji „Paradoksy i prawdy Alfreda Tarskiego” cz. 2.
W 1930 roku został zaproszony do Wiednia, gdzie spotykał się z Karlem Mengerem i Kurtem Gödelem. Trzy lata później opublikował Koncepcję prawdy w językach formalnych – pracę, która zrewolucjonizowała logikę. Tarski rozróżnił język i metajęzyk, pokazując, że klasyczne definicje prawdy zawodzą przy zdaniach odwołujących się do siebie. Jego koncepcja stała się fundamentem współczesnej logiki i filozofii języka.
W 1939 roku dotarł do Berkeley, gdzie zastał go wybuch wojny. Rodzina mogła dołączyć dopiero po siedmiu latach. Od 1946 roku Tarski pracował na Uniwersytecie Kalifornijskim na stałe, a od 1949 był profesorem zwyczajnym.
Był charyzmatycznym nauczycielem, wymagającym, ale niezwykle inspirującym. Wypromował wielu wybitnych uczonych, m.in. Wandę Szmielew. W ciągu życia opublikował dziewiętnaście monografii i stał się jedną z kluczowych postaci logiki współczesnej. Był członkiem prestiżowych akademii oraz doktorem honoris causa zagranicznych uczelni.
Po przejściu na emeryturę w 1968 roku pozostał aktywny jeszcze przez kilka lat. Zmarł w 1983 roku, pozostawiając dorobek, który na trwałe odmienił logikę matematyczną i filozofię prawdy. (AJ)
Czytaj także:
Paradoksy i prawdy Alfreda Tarskiego cz. 1
Kurt Gödel – geniusz logiki, który zatrzymał marzenie Hilberta
