Natalia Filinowicz, historyk z Muzeum Wojska w Białymstoku, była gościem Radia Akadera w rozmowie o historii i znaczeniu Święta Flagi Rzeczypospolitej Polskiej, fot. A. Jakuć
2 maja, między Świętem Pracy a rocznicą uchwalenia Konstytucji 3 Maja, w polskich domach i przestrzeni publicznej pojawia się biało-czerwona flaga. O jej znaczeniu, historii i zasadach posługiwania się nią Adam Jakuć rozmawiał z Natalią Filinowicz, historykiem z Muzeum Wojska w Białymstoku.
Skąd wzięły się nasze barwy narodowe? Jak przypomniała Natalia Filinowicz, biały i czerwony kolor wywodzą się bezpośrednio z polskiego herbu – białego orła na czerwonym tle. Początkowo były one symbolem królów i państwa. Jako barwy narodowe zostały oficjalnie przyjęte podczas powstania listopadowego w 1831 roku. W formie flagi zaczęto ich używać po odzyskaniu niepodległości w 1919 roku.
Symbolika kolorów nie ogranicza się wyłącznie do heraldyki. – Biel, czyli w heraldyce srebro, oznacza lojalność i szlachetność, a czerwień – odwagę oraz krew przelaną za niepodległość – wyjaśniała Filinowicz. Jak podkreśla rozmówczyni Radia AKADERA, 2 maja to okazja do refleksji nad patriotyzmem i znaczeniem narodowych symboli.
Flaga to jednak nie tylko emocja – to także konkretne zasady. – Nie każdy kawałek materiału w barwach biało-czerwonych jest flagą. Flaga musi mieć określone proporcje – 5:8. Jeśli chcemy umieścić napisy, powinniśmy to robić na innym materiale, nie na fladze państwowej – przypominała Natalia Filinowicz. I dodawała, że prawidłowo wywieszona flaga powinna mieć biel u góry i być zamocowana pod odpowiednim kątem lub w pionie. Flaga nie powinna dotykać ziemi ani być wywieszana podczas złej pogody.
Jak z szacunkiem pożegnać zużytą flagę? Zgodnie z przepisami powinna zostać spalona w sposób niepubliczny po uprzednim rozdzieleniu kolorów. W wielu urzędach można też znaleźć specjalne pojemniki na zniszczone flagi.
Flaga przez wieki służyła przede wszystkim oznaczaniu polskiej obecności: podczas bitew, uroczystości, misji zagranicznych. Dziś również jest czytelnym symbolem tożsamości narodowej. Wywieszając ją, pokazujemy nie tylko szacunek dla historii, ale też troskę o wspólnotę, której jesteśmy częścią.
Na zakończenie rozmowy Natalia Filinowicz zaprosiła do Muzeum Wojska w Białymstoku, które w majówkę przygotowało specjalne atrakcje także dla najmłodszych. – To dobry czas, żeby nie tylko świętować, ale i poznawać historię – podsumowała. (AJ)
Posłuchaj całej rozmowy o Święcie Flagi z Natalią Filinowicz, historykiem z Muzeum Wojska w Białymstoku.
