prof. Czesław Bagiński, autor audycji O matematyce i matematykach, fot. A. Jakuć
Czy można być jednocześnie pionierem nowatorskich teorii matematycznych i oddanym lekarzem? Paolo Ruffini, bohater audycji z cyklu „O matematyce i matematykach” dr. hab. Czesława Bagińskiego, jest dowodem na to, że nauka i humanizm mogą iść w parze. Ruffini, matematyk, filozof i praktykujący lekarz, to postać, która na przełomie XVIII i XIX wieku wytyczyła nowy kierunek w matematyce, a jednocześnie oddała życie służbie innym.
Posłuchaj audycji „Lekarz od równań” z cyklu „O matematyce i matematykach”.
Profesor Bagiński przybliża historię Ruffiniego – człowieka, który jako pierwszy udowodnił, że nie wszystkie równania algebraiczne można rozwiązać „przez pierwiastniki”. To odkrycie, opublikowane w monumentalnym dziele Ogólna Teoria Równań z 1799 roku, zrewolucjonizowało matematykę i położyło podwaliny pod teorię grup, która do dziś jest jednym z najważniejszych działów tej nauki.
– Ruffini nie tylko pokazał, że niektóre równania wykraczają poza nasze możliwości, ale też dał początek nowym ideom, które wpłynęły na rozwój nauki przez kolejne stulecia – mówi dr hab. Czesław Bagiński, podkreślając, jak nowatorskie były te idee w czasach, gdy matematyka dopiero kształtowała swoje współczesne oblicze.
Audycja nie skupia się jednak tylko na naukowych dokonaniach Ruffiniego. Profesor Bagiński opowiada również o jego życiu prywatnym i trudnych wyborach. W czasie wojen napoleońskich Ruffini stracił stanowisko profesora matematyki na uniwersytecie w Modenie, gdy odmówił złożenia przysięgi na wierność Republice Cisalpińskiej. – Był człowiekiem zasad, który wolał porzucić karierę naukową niż sprzeniewierzyć się swoim przekonaniom – zauważa profesor.
Po utracie posady Ruffini poświęcił się pracy lekarza, zyskując szacunek wśród wszystkich warstw społecznych. Podczas epidemii tyfusu w 1818 roku ryzykował własnym życiem, pomagając chorym, co doprowadziło go do utraty zdrowia. Jednak nawet wtedy, w wolnych chwilach, powracał do matematyki, tworząc podwaliny dla przyszłych pokoleń naukowców.
Audycja „Lekarz od równań” to wyjątkowa opowieść o człowieku, który łączył dwie pasje – naukę i medycynę. To także opowieść o poświęceniu, wierze w prawdę i niezłomności w dążeniu do celu. Profesor Bagiński w przystępny i fascynujący sposób wprowadza słuchaczy w historię Ruffiniego, pokazując, że nawet najmniej doceniane osiągnięcia mogą zmienić bieg historii. (AJ)
Czytaj także:
O matematyce i matematykach: Abeci. O systemie binarnym opowiada dr hab. Czesław Bagiński
