Wiadomości

6 stycznia, 2021

Przez pobyt na Syberii, aż po powrót do kraju. Historia niezwykłej chusty Elżbiety Smułkowej

Starsza kobieta siedzi przy stole, na którym leży chusta źródło: Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku
Zbiory Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku stale się powiększają. Swoją osobistą pamiątkę z czasów deportacji przekazała profesor Elżbieta Smułkowa – uznana slawinistka i białorutenistka, była pierwsza ambasador RP na Białorusi. Najnowszy eksponat to niezwykła chusta, która towarzyszyła pani Elżbiecie przez cały pobyt na Syberii, aż po powrót do kraju.

 

W maju 1941 r. 10-letnia wówczas Elżbieta wraz z matką i siostrą zostały zesłane w głąb tajgi syberyjskiej, do posiołka Ust’ – Silga w obwodzie nowosybirskim. Ojca rodziny – Kazimierza Barana, związanego z Lasami Państwowymi we Lwowie – już rok wcześniej aresztowano. Jak się później okazało, został rozstrzelany przez NKWD w Katyniu. Rodzina dowiedziała się o tym dopiero w 1994 r., kiedy ogłoszono ukraińską listę katyńską.

W trakcie pobytu w Ust’ – Silga Elżunia Baranówna opiekowała się niemowlęciem miejscowej felczerki, za co w ramach wynagrodzenia dostała dużą ilość puszystej, białej waty. Ponieważ mrozy były siarczyste (temperatura spadała do – 45 stopni Celsjusza), a zabrana ze Lwowa odzież okazała się niewystarczająca, Elżbieta postanowiła zrobić z waty praktyczny użytek i wykonała ciepłą chustkę na głowę.

Najpierw ręcznym wrzecionem uprzędła z waty nić, następnie skręcała dwie nitki na „włóczkę”. Chustka została po bokach udekorowana koronkowym szlakiem, wykonanym szydełkiem. Matka postanowiła dodatkowo chustkę ozdobić – w rzeczach przywiezionych ze Lwowa znalazła niebieskie nici, z których naszyła na tej bieli błękitne kropki.

Mimo że chustka szybko się sprała i zszarzała, towarzyszyła jej autorce przez cały pobyt na Syberii aż po powrót do kraju.

Obecnie Muzeum Pamięci Sybiru posiada blisko 6 tys. eksponatów. Jednak nadal pozyskiwane są cenne pamiątki, które noszą w sobie opowieść o Syberii, która zostanie przekazana następnym pokoleniom. Wszystkie osoby, które chcą przekazać eksponat, czy podzielić się historią swoją bądź swojej rodziny proszone są o kontakt z Działem Gromadzenia i Opracowywania Zbiorów Muzeum Pamięci Sybirów w Białymstoku: tel. +48 795 650 760, e-mail: sliwowska@sybir.bialystok.pl. (mt/mc)

 

× W ramach naszego serwisu www stosujemy pliki cookies zapisywane na urządzeniu użytkownika w celu dostosowania zachowania serwisu do indywidualnych preferencji użytkownika oraz w celach statystycznych.
Użytkownik ma możliwość samodzielnej zmiany ustawień dotyczących cookies w swojej przeglądarce internetowej.
Więcej informacji można znaleźć w Polityce Prywatności
Korzystając ze strony wyrażają Państwo zgodę na używanie plików cookies, zgodnie z ustawieniami przeglądarki.
Akceptuję Politykę prywatności i wykorzystania plików cookies w serwisie.