Budynek Książnicy Podlaskie przy ul. Marii Curie-Skłodowskiej. źródło: Książnica Podlaska
– Śmierć Jana Leończuka jest wielką stratą nie tylko dla naszej instytucji, która wiele mu zawdzięcza, ale też całego środowiska literackiego naszego regionu. Pamięć o nim i o jego twórczości nie ulegnie zapomnieniu, dzięki wydanym przez Książnicę Podlaską przed jego śmiercią tomom „Poezji zebranych”. Otaczamy swymi myślami jego rodzinę i bliskich, sami pozostając w smutku i zadumie nad kruchością ludzkiego życia – powiedziała Beata Zadykowicz, dyrektor Książnicy Podlaskiej im. Łukasza Górnickiego w Białymstoku.
Jan Leończuk urodził się 24 czerwca 1950 roku w Łubnikach k. Białegostoku w rodzinie chłopskiej, co często podkreślał w swojej twórczości. Był absolwentem Technikum Rolniczego w Białymstoku – Dojlidach, a następnie Wydziału Humanistycznego Filii Uniwersytetu Warszawskiego w Białymstoku oraz Podyplomowego Studium Bibliotekarskiego na Uniwersytecie w Białymstoku.
Od 1975 roku pracował jako nauczyciel akademicki w Instytucie Filologii Polskiej Filii Uniwersytetu Warszawskiego w Białymstoku, a po dwuletniej przerwie od roku 1985 w Instytucie Historii tejże uczelni, po czym otrzymał nominację na dyrektora Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. Łukasza Górnickiego w Białymstoku (1998), która stała się później Książnicą Podlaską im. Łukasza Górnickiego w Białymstoku. Za czasów jego kadencji powstał cykl spotkań autorskich – „Środy Literackie” oraz almanach „Epea”.
Był współzałożycielem Kickiego Salonu Poetyckiego, działającego w latach 1975-1976 na Uniwersytecie Warszawskim, oraz Grupy Literackiej ZNP „Bakałarz” w Białymstoku (1975-1977).
Debiutował na łamach „Radaru” cyklem wierszy w 1970 roku. Po ukończeniu studiów powrócił w rodzinne strony, prowadząc – oprócz pracy dydaktycznej na uniwersytecie – gospodarstwo rolne.
Był założycielem i pierwszym prezesem Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Zabłudowskiej. Od roku 1991 redaktorem naczelnym lokalnego dwumiesięcznika „Z Zabłudowskiej Ziemi”, od 1994 związany z pismami „Gryfita”, „Magazyn Polski” (Grodno-Białystok) oraz kwartalnikiem „Rubieże” (Białystok). W latach 1991-2000 członek Kapituły Nagrody Literackiej Prezydenta Miasta Białegostoku im. Wiesława Kazaneckiego. Od 1996 roku członek Komisji Synodalnej Archidiecezji Białostockiej. Wykładowca w Studium Kultury Polskiej w Wilnie (Litwa) w latach 1990-1994 i od roku 1998 – członek Rady Krajowej Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” i wieloletni członek Zarządu Podlaskiego Oddziału tegoż stowarzyszenia. Członek Związku Literatów Polskich od 1989 roku, w latach 1992-1995 wiceprezes białostockiego oddziału ZLP; w latach 1995-1999 – prezes. Współpracował z Radiem Białystok, emitując na jego antenie cotygodniowe felietony zatytułowane „Z zapiśnika” Jana Leończuka.
Trzykrotny laureat Nagrody Literackiej Prezydenta Miasta Białegostoku im. Wiesława Kazaneckiego (1990, 1997, 2010) oraz Nagrody Prezydenta Miasta Białegostoku w dziedzinie tworzenia i upowszechniania kultury (1997). W 1979 i w 1987 roku otrzymał Nagrodę Twórczą Wojewody Białostockiego oraz Ogólnopolską Nagrodą Literacką im. Franciszka Karpińskiego w 2003 roku. W 1979 r. – Nagrodę Wojewódzkiej Rady Narodowej, 1987 r. – Nagrodę Dyrektora Wydziału Kultury i Sztuki, 1993 r. – Dyplom Ministra Kultury i Sztuki.
Odznaczony m.in. Złotym Krzyżem Zasługi (1990), odznaką „Zasłużony Działacz Kultury” (1981), srebrną (1996) i złotą (1998) odznaką „Zasłużony Białostocczyźnie” oraz Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2000). W 1991 r. uhonorowany Nagrodą im. Włodzimierza Pietrzaka.
W 2020 roku ukazał się zbiór jego dzieł pod tytułem Poezje zebrane.
Ostatnie lata życia przeżył w swej ukochanej wsi Łubniki. (źródło: Książnica Podlaska/mt)
